~
- ေဆြေဆြ
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ႏိုဘဲလ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ဒလိုင္းလာမား လက္ခံရယူစဥ္
ေနာ္ေ၀း တိဗက္ေကာ္မတီနဲဲ႔ ႏိုဘဲလ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕တို႔ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ တိဗက္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္းလားမား ၂၅ ႏွစ္ေျမာက္ႏိုဘဲလ္ဆုအတြက္ ေမလ ၇ ရက္ေန႔ မွ ၉ ရက္ေန႔အထိ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံကို လာေရာက္လည္ပတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အစဥ္အလာအရဆိုရင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘဲလ္ဆုရွင္ေတြ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံကို လာေရာက္လည္ပတ္တဲ့အခါမွာ တာ၀န္ရွိအစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေတြ႕ဆံု ႏႈတ္ဆက္ေလ့ ရွိပါတယ္။
အားလံုး သိၾကတဲ့အတိုင္းတိဗက္ဘုန္းေတာ္ၾကီး ၾကြေရာက္လည္ပတ္တဲ့ တိုင္းျပည္တိုင္းကို တရုပ္ အာဏာရွင္ အစိုးရက ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္းလားမားကို လက္ခံေတြ႔ဆံုျဖင္း မျပဳဘို႔ ဖိအားေပးေလ့ ရွိပါတယ္။
ဒီတၾကိမ္မွာေတာ့ တရုတ္အစိုးရဘက္ကေန ေနာ္ေ၀းအစိုးရကို အစိုးရျခင္း ဆက္ဆံေရး ျပန္ေကာင္းခ်င္ တယ္ဆိုရင္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးကို မေတြ႔ဖို႔နဲ႔ တရုတ္အစိုးရဆန္႔က်င္သူေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ ဆက္ဆံေရးေတြ မလုပ္ဖို႔ ဆက္သြယ္အေၾကာင္းၾကားခဲ့တယ္။
၂၀၁၀ မွာ တရုတ္ျပည္က လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ လ်ဴေရွာင္ဘိုကို ႏိုဘဲလ္ဆု ေပးလိုက္တာဟာ တရုတ္အာဏာရွင္ အစိုးရကို ေဒါသအမ်က္ထြက္ေစခဲ့တယ္။
အဲ့ဒိအခ်ိန္ကတည္းကစျပီး တရုတ္အစိုးရဘက္က သံတမန္ဆက္ဆံေရးကို ေအးခဲသြားေအာင္ လုပ္ခဲ့တယ္။
ဒိအျပင္ တရုတ္ျပည္အတြင္း ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံက ၀ယ္ယူတင္သြင္းေနတဲ့ ေဆာ္လမြန္ငါးပမာဏကိုလည္း အၾကီးအက်ယ္ ေလ်ာ့က်သြားတယ္။
တကယ့္အျဖစ္အပ်က္မွာ ႏိုဘဲလ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မတီနဲ႔ ေနာ္ေ၀းအစိုးရဟာ သီးျခားစီျဖစ္ျပီး ေနာ္ေ၀းအစိုးရအေနနဲ႔ ေကာ္မတီရဲ႕ လုပ္ငန္းကိစၥ မွန္သမွ်ကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္မရွိဘူး။
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အေလ့အထေတြကို ယဥ္ပါးမႈမရွိတဲ့ တရုပ္အာဏာရွင္ အစိုးရအတြက္ ေနာ္ေ၀းအစိုးရလက္ခ်က္သာျဖစ္တယ္လို႔ တဖက္သတ္ ယိုးစြပ္ျပီး တတ္ႏိုင္သေလာက္ လက္တံု႔ျပန္ပါေတာ့တယ္။
ယခု လက္ရွိ ေနာ္ေ၀း၀န္ၾကီးခ်ဴပ္ဟာ ပထမဆံုးအၾကိမ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ရာထူးကို ရခဲ့တာျပီး အစိုးရ သက္တမ္း အားျဖင့္လည္း ၆လ သာသာပဲ ရွိပါေသးတယ္။
ညြန္႔ေပါင္းဖြဲ႔ထားတဲ့ လက္ယာစြန္း ပါတီကလည္း ပထမဆံုးအၾကိမ္ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ တာ၀န္ယူထားတာ ျဖစ္တယ္။
ဒီအစိုးရအဖြဲ႔က ဒလိုင္းလားမားကိုေတြ႔ဆံုဖို႔ တရား၀င္ သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။
ဒီလို သတင္းထုတ္ျပန္ျပီးတဲ့ေနာက္မွာ အစိုးရဘက္က တာ၀န္ရွိသူ ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦး နဲ႔ သတင္းသမားေတြ၊
လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြ၊ အတိုက္အခံပါတီေတြ၊ ေနာ္ေ၀းျပည္သူေတြ၊ တရုတ္အေရးကြ်မ္းက်င္သူေတြ စသျဖင့္ ပါ၀င္တဲ့ ရုပ္သံအေျခအတင္ ေဆြးေႏြးခန္းကို တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့တယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲ ေခါင္းစဥ္က ေအးစက္ေနတဲ့ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးကို ပိုေကာင္းလာေစဖို႔အတြက္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလိုင္းလားမားကို မေတြ႔ဘဲ ေနမလား၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘဲလ္ဆုရွင္ကို အစုိးရက ေတြ႔မလား ျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရဘက္က အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ ေအးစက္ေနတဲ့ ဆက္ဆံေရးကို ျပန္ေကာင္း ေစခ်င္တယ္။
လူ႔အခြင့္အေရး စံႏႈန္းေတြကို ေျပာဖို႔ဆိုတာ တရုတ္နဲ႔ စကားေျပာဆုိဆက္ဆံႏိုင္မွသာ ေျပာလို႔ရမယ္လို႔ ယူဆတယ္။
ဒါ့အျပင္ တရုတ္ဟာ လူဦးေရ အဆမတန္ မ်ားျပားျပီး စီးပြားေရးအရ ဒုတိယအေရးၾကီးဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ေနတဲ့အျပင္ ႏိုင္ငံတကာ အေရးေတြမွာလည္း တရုတ္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ၾကီးမားလာတဲ့အတြက္ လက္ရွိေနာ္ေ၀းအစိုးရက ယူဆတယ္။
ဆက္ဆံမွု ျပန္ေကာင္းခ်င္တယ္။
အတိုက္အခံ၊ လူ႔ အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြ နဲ႔ ေနာ္ေ၀းလူမ်ိဳးေတြက ဒီအျဖစ္အပ်က္ကို အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတယ္။
- မႏွစ္က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံမွာ ေတြ႔ရတ့ဲ ႏုိဘဲလ္ၿငိ္မ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ႏွစ္ဦး
ရုပ္သံေဆြးေႏြးခန္းထဲက တခ်ိဳ႕စကားလံုးေတြဟာ အာဏာရ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို မပစ္ပယ္ဖို႔ မညွာမတာ ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပၾကတယ္။
ဒီလုပ္ရပ္ဟာ တိဗက္ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္းလားမားကို အထီးက်န္ျဖစ္ေအာင္ ပစ္ပယ္တဲ့လုပ္ရပ္ ဆိုျပီး စြပ္စြဲၾကတယ္။
အဲ့ဒီအထဲက ရင္ထဲကို လာထိတာေတြကေတာ့
ငါတို့ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ေဆာ္လ္မြန္ငါးေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးစံေတြကို လဲမလား။
(အတိုက္အခံအလယ္အလတ္လက္၀ဲပါတီေခါင္းေဆာင္)
တရုတ္ျပည္က ႏိုင္ငံတကာ လူံအခြင့္အေရးစံခ်ိန္စံႏွုန္းေတြနဲ႕တိုင္းရင္ အဆိုးတကာ့အဆိုးဆံုးစာရင္း စာရင္းအဆင့္မွာ ရွိေနတယ္။
အဲ့ဒိလူေတြနဲ႔စကားေျပာဖို့ဆိုရင္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာကို ခ်န္ထားခဲ့ ရမယ္။
တရုပ္နဲ႔ဆက္ဆံေရးေကာင္းခ်င္တယ္ဆိုတာကို နားလည္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ရဲ႕ စံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ေဘးဖယ္ျပီးမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။
(လက္၀ဲပါတီမွ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ )
ႏိုင္ငံေရးသမားတိုင္းက ဒလိုင္းလားမားကို ပစ္ပယ္ခဲ့ရင္ ငါးေရာင္းဖို႔ အတြက္ တရုတ္ စိတ္တိုင္းက် လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ အလြန္ အႏၱရာယ္ၾကီးတဲ့ လုပ္ရပ္ပဲ။
တို႔ႏိုင္ငံက ေသးေသးေလးပါပဲ။ အစိုးရေတြ႔တာ မေတြ႔တာ ခဏ ထားလိုက္အုန္း။
မင္းတို႔ တရုတ္ကုိ ဒူးေထာက္ အညံ့ခံမလား။ ေနာ္ေ၀းလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ စိတ္သေဘာထားကို ျမွင့္တင္မလား။
(aftenposten ႏိုင္ငံေရး အယ္ဒီတာ)
ဒီကိစၥနဲ႔ပါတ္သက္ျပီး အစိုးရရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မေက်နပ္တဲ့သူက ဆႏၵျပဖုိ႔ စီစဥ္ ေနၾကတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ေနာ္ေ၀းလူမ်ိဳးေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားအတြက္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္စရာေကာင္းတဲ့ ရွက္စရာ ေကာင္းတဲ့ သူရဲေဘာေၾကာင္ တဲ့ လုပ္ရပ္အျဖစ္ သမိုင္း မွတ္တန္းမွာ ထင္က်န္ေနရစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
.